Bệnh Dại Ở Mèo: Nguyên tắc, triệu chứng, và cách phòng tránh
Bệnh dại ở mèo là một căn bệnh nguy hiểm có khả năng lây truyền từ mèo sang con người và các loài động vật khác, gây tử vong. Để hiểu rõ hơn về bệnh dại ở mèo và cách đối phó với nó, hãy cùng tìm hiểu thông tin dưới đây.
1. Bệnh dại ở mèo là gì?
Bệnh dại là một loại bệnh do virus tác động lên hệ thần kinh trung ương của các loài động vật có vú, bao gồm cả mèo. Bệnh dại thường lây truyền khi một con vật đã bị nhiễm dại cắn một người hoặc một con vật khác.
Khi mèo bị nhiễm virus dại, virus sẽ di chuyển từ vết thương sang toàn bộ cơ thể, tiến vào hệ thần kinh ngoại biên và lên não theo dây thần kinh. Khi virus dại đã lên não, mèo sẽ bắt đầu biểu hiện các triệu chứng và tử vong trong vòng 7 ngày.
Cụ thể, mèo bị bệnh dại thường trải qua hai giai đoạn: giai đoạn ủ bệnh và giai đoạn phát bệnh.
-
Giai đoạn ủ bệnh có thể kéo dài từ 7 ngày đến vài tháng, tùy thuộc vào từng cá thể. Thông thường, bệnh dại sẽ phát triển trong khoảng 21 – 30 ngày sau khi con vật bị nhiễm virus. Triệu chứng của giai đoạn này thường giống những bệnh lý khác, gây khó khăn trong việc chẩn đoán, do đó cần sự tư vấn từ bác sĩ thú y có kinh nghiệm.
-
Giai đoạn phát bệnh gồm hai thể: thể dại điên cuồng và thể dại câm (dại bại liệt). Thực tế, nhiều chú mèo mắc bệnh dại sẽ biểu hiện cả hai thể xen kẽ nhau. Với thể dại điên cuồng, đa phần các vật nuôi sẽ chết trong khoảng từ 3 – 7 ngày sau khi các triệu chứng đầu tiên xuất hiện. Thể dại bại liệt tiến triển nhanh hơn, thông thường sẽ chết chỉ sau 2 – 3 ngày.
Tỷ lệ mèo bị dại có cao không?
Nguồn mang virus dại đến động vật chủ yếu đến từ chó, chiếm tỷ lệ 90%. Đối với mèo, tỷ lệ mèo bị dại chỉ khoảng 2-5%.
2. Tại sao mèo bị dại?
Mèo bị nhiễm virus dại chủ yếu do tiếp xúc với nước bọt của động vật nhiễm bệnh. Khi động vật bị nhiễm dại cắn, các vi khuẩn Rhabdovirus có trong nước bọt của nó sẽ lây nhiễm và truyền bệnh cho các con vật khác.
Ngoài ra, bệnh dại cũng có thể lây lan qua tiếp xúc nước bọt với vùng da hoặc niêm mạc như mắt, mũi. Ví dụ, nếu mèo nhiễm bệnh dại liếm lên vùng da trầy xước của mèo khác (đang trong giai đoạn ủ bệnh), khả năng cao mèo bị liếm cũng sẽ nhiễm virus.
Những động vật hoang dã như chó hoang, mèo hoang, chồn, dơi… cũng có thể mang mầm mống bệnh dại. Mèo cưng của bạn tiếp xúc nhiều với động vật hoang dã, nguy cơ mèo bị nhiễm bệnh dại cũng càng tăng.
3. Mèo con có bị dại không?
Mèo con hoàn toàn có thể nhiễm virus dại nếu bị mèo nhiễm dại cắn. Đặc biệt, mèo con có nguy cơ tử vong rất cao do thường chưa được tiêm vaccine hoặc thời gian để vaccine hoạt động chưa đến.
4. Triệu chứng và cách nhận biết mèo bị dại
Triệu chứng đầu tiên để nhận biết mèo có nguy cơ bị nhiễm bệnh dại là vết cắn từ một con vật khác.
Nếu mèo bị cắn bởi một con thú nuôi, hãy trao đổi với chủ nuôi về nguy cơ nhiễm bệnh dại. Nếu mèo bị tấn công bởi mèo hoang hoặc các động vật hoang dã khác, hãy đưa mèo đến bác sĩ thú y để được tư vấn và xem xét khả năng nhiễm bệnh.
Mèo bị nhiễm bệnh dại thường thay đổi hành vi. Chúng sẽ trở nên sợ hãi, nhút nhát, ẩn mình trong bóng tối, bồn chồn, kêu vào ban đêm và không yên giấc. Khi người khác chạm vào, mèo thường có phản ứng mạnh như cắn và cào, rất nguy hiểm.
Triệu chứng mèo bị dại bao gồm:
- Mèo sốt, đau cơ.
- Mèo bồn chồn, cáu gắt và bị bất ngờ.
- Mèo sợ ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng từ đèn điện.
- Mèo bị ho hen, nôn mửa hoặc tiêu chảy.
- Mèo không muốn ăn và khó tiêu.
Ngoài ra, các thể dại ở mèo có những biểu hiện khác nhau. Thể dại bại liệt (hoặc thể dại câm) là phổ biến nhất. Mèo bị dại bại liệt thường không hung dữ và hiếm khi cắn xé đồ vật hoặc con người. Thay vào đó, chúng sẽ hoảng loạn, lờ đờ và yếu đuối, kèm theo những biểu hiện sau:
- Liệt ở chân, cơ hàm hoặc một phần cơ thể.
- Lưỡi nhìn ra, hàm trễ xuống, khuôn mặt mệt mỏi.
- Nước dãi chảy quanh miệng.
- Nhai nuốt khó khăn và chán ăn.
Với thể dại điên cuồng, mèo sẽ có những biểu hiện sau:
- Nước dãi và nước bọt chảy quanh miệng.
- Cảm giác sợ hãi và lo lắng, đặc biệt là khi tiếp xúc với nước.
- Những chú mèo bình tĩnh thường trở nên dữ tợn, hung hãn và dễ kích động.
- Ngược lại, mèo có tính hướng ngoại ít tình cảm hơn bình thường, tự cô lập mình.
- Hành vi bất thường như tự cắn bản thân, cào và tấn công chủ cũng như các con vật xung quanh.
- Khó ăn và tiêu chảy.
5. Mèo bị dại có thể chữa được không?
Hiện tại, chưa có phương pháp chữa khỏi bệnh dại hoàn toàn. Nếu nghi ngờ mèo của bạn mắc bệnh dại, bác sĩ thú y có thể tiêm mũi vaccine phòng chống dại để ngăn chặn hoạt động của virus. Tuy nhiên, nếu mèo đã biểu hiện các triệu chứng bệnh dại, bạn và bác sĩ sẽ không thể làm gì. Sức khỏe của mèo sẽ giảm nhanh chóng và tử vong chỉ trong vài ngày.
6. Khi mèo bị dại, mèo sống bao lâu?
Mèo bị nhiễm bệnh dại không biểu hiện triệu chứng rõ ràng ngay lập tức. Khi tiếp xúc với virus dại, mèo có một giai đoạn ủ bệnh kéo dài từ vài tuần đến một năm. Trong giai đoạn này, mèo không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào của bệnh và nước bọt của chúng cũng không lây truyền virus.
Hiện tại, chưa có xét nghiệm chính xác để xác định bệnh dại ở động vật sống. Vì vậy, nếu bạn nghi ngờ mèo cưng của mình có nguy cơ nhiễm virus dại, hãy đưa mèo đến một cơ sở thú y đáng tin cậy để được bác sĩ thú y cách ly và theo dõi triệu chứng trong suốt 45 ngày. Bạn cũng có thể tự cách ly mèo tại nhà nếu đảm bảo an toàn và không tiếp xúc với bất kỳ người ngoài nào.
Nếu mèo vẫn biểu hiện các triệu chứng của bệnh dại, không có phương pháp nào để chữa khỏi. Một khi mèo đã biểu hiện các triệu chứng, sức khỏe của mèo sẽ giảm nhanh chóng và tử vong trong vài ngày. Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ thú y có thể sử dụng xét nghiệm mẫu não của mèo.
7. Hành động khi phát hiện mèo bị dại
Khi nghi ngờ mèo bị nhiễm virus dại sau một cuộc ẩu đả với mèo hoang hoặc mèo lạ, khi mèo có biểu hiện hung hăng và nguy hiểm, hãy đầu tiên cách ly mèo và đưa mèo đến cơ sở thú y. Hãy sử dụng các dụng cụ bảo hộ để tránh mèo cắn, cào và gây nguy hiểm cho bạn.
Nếu mèo có biểu hiện hung dữ, không cố gắng bắt mèo một mình. Hãy nhờ sự trợ giúp từ người khác và liên hệ với các tổ chức bảo vệ động vật để nhận được sự hỗ trợ. Bạn có thể tìm thông tin liên hệ với chi cục thú y địa phương (huyện, thành phố) ở khu vực của bạn.
Người hoặc động vật khác tiếp xúc với mèo bị nhiễm dại cần được thông báo và có biện pháp xử lý kịp thời.
Cách xử lý vết thương khi bị mèo cắn
Khi bị mèo cắn, bạn cần:
- Rửa sạch vết thương bằng xà phòng và bôi thuốc sát khuẩn hoặc dùng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
- Đến ngay bệnh viện nếu mèo của bạn chưa được tiêm vaccine dại.
- Nếu mèo đã tiêm vaccine dại, trong vòng 3 ngày, bạn cần theo dõi mèo thường xuyên. Nếu mèo có bất kỳ biểu hiện nào bất thường, cả bạn và mèo cần đến bệnh viện ngay.
Có nên tiễn mèo bị dại không?
Việc tiễn mèo bị dại là một quyết định gây tranh cãi trong cộng đồng nuôi thú cưng và rất khó để quyết định. Tiễn mèo là một cách để giảm đau đớn cho thú cưng khi bị nhiễm bệnh dại, vì không có phương pháp chữa trị hoàn toàn và mèo sẽ trải qua những ngày cuối đời đau đớn. Tuy nhiên, quyết định này là của bạn và tùy thuộc vào tình huống cụ thể.
Ngoài ra, virus dại lây lan nhanh chóng và nguy hiểm cho con người và các loài động vật khác. Vì vậy, trong tình hình tích cực, tiễn mèo bị dại là cách giúp ngăn chặn sự lây nhiễm virus dại.
8. Phòng tránh bệnh dại ở mèo
- Tiêm chủng vaccine cho mèo khi chúng còn nhỏ và tiếp tục tiêm định kỳ hàng năm.
- Giữ mèo ở trong nhà và giám sát khi ra ngoài, để tránh tiếp xúc với các con vật khác hoặc động vật hoang dã có nguy cơ nhiễm bệnh.
- Tránh để chó hoang hoặc mèo hoang tiến vào sân nhà, tránh tiếp xúc giữa mèo nhà và những con vật mang mầm bệnh dại vào nhà.
9. Mèo cắn, cào có lây bệnh dại không?
Mèo bị nhiễm virus dại có thể lây truyền virus cho chủ nuôi và các loài động vật khác. Tiếp xúc trực tiếp với nước bọt của mèo nhiễm bệnh có thể làm bạn bị nhiễm virus dại.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn sẽ nhiễm bệnh nếu mèo bị dại liếm hoặc chảy nước dãi vào bạn. Virus dại chỉ lây lan khi nước bọt tiếp xúc với vết thương hở trên cơ thể của con người.
Phương pháp phổ biến nhất để mèo lây truyền bệnh dại cho con người là thông qua vết cắn. Trường hợp bị cào của mèo bị nhiễm bệnh dại không phổ biến.
10. Người bị mèo cắn bao lâu thì phát bệnh?
Khi người bị nhiễm virus dại từ mèo thông qua vết thương hở do bị mèo nhiễm bệnh cắn, cào… thường mất từ 2-8 ngày hoặc 1-2 năm tuỳ thuộc vào số lượng virus xâm nhập vào cơ thể và thể trạng của mỗi người. Khi phát bệnh dại, không có phương pháp chữa trị.
Do đó, nếu nghi ngờ nhiễm virus dại từ mèo, bạn cần sát trùng và đến ngay cơ sở y tế để theo dõi. Tiêm vaccine phòng dại là cần thiết để ngăn chặn sự xâm nhập của virus dại.
Tóm tắt
Bệnh dại ở mèo là căn bệnh nguy hiểm có thể lây truyền từ mèo sang con người và các loài động vật khác. Việc tiêm vaccine định kỳ cho mèo, giữ mèo trong nhà và tránh tiếp xúc với động vật hoang dã giúp phòng tránh bệnh dại ở mèo. Khi phát hiện triệu chứng mèo bị dại, hãy liên hệ với bác sĩ thú y ngay lập tức để nhận được sự tư vấn và chăm sóc chuyên nghiệp.
